KARNAK TAPINAĞI

Karnak Tapınağı, Eski Mısırlılar tarafından Ipet-isut olarak bilinirdi. 2000 yıldan fazla inşa edilen tapınakların şehridir. Theban’a tahsis edilen Amon, Mut ve Khonsu üçlüsüdür.

Çoğu eğitimsiz olan eski Mısır nüfusu için, bu sadece tanrıların yeri olabilirdi. Bütün din yapılarının anasıdır. Şimdiye kadar yapılan en geniş yapıdır. Yaklaşık 4,000 yıl önce hacın bir yeriydi. 0,8 km ile 1,5 km arasında bir bölgeyi kapsar. Amon’un kutsal kutusunun alanı yalnızca 61 acres’tir. Ortalama 10Avrupa katedralinden (büyük kilise) fazla yer tutar. Büyük Tapınak ve Karnak’ın Kalbi bundan dolayı büyüktür. St. Peter’s, Milan,ve Notre Damme Katedrallerinin duvarları bundan daha küçüktür. Hipostil salon 54,000 feetkare ile 134 sütunu ile dünyadaki tüm binaların en geniş odasıdır. Ek olarak çeşitli küçük tapınaklar ve kutsal göl vardır.

Karnak, Tanrı Amon’un evidir. Thebes, 12. Hanedanlık zamanında Mısır’ın başkenti olduğu zamana kadar Amon önemsiz yerel bir tanrıydı. Kazla temsil edilirdi.

Eski zamanlarda ülkeler arasında savaşlar olmazdı. Fakat tanrılar arası yarışmalar olurdu. Bir tanrı itaat ettirir ve sonra diğerini yerine bırakır. Tanrı galip gelince insanlar kuvvetli olarak büyürler. Thutmose III ve diğer firavunların yardımıyla diğer yeni krallık kralları , Amon’u dünyanın ilk üstün tanrısı oldu ve Tanrıların Tanrısı olarak selamlanıldı. Onun hayranları toplumun her tabasından gelidi ve o bazen “Fakir ve Zayıf’ın Veziri” olarak da bilinirdi.

Tüm Mısır tapınaklarında kutsal bir göl vardır. Karnak’taki ise en genişidir. Tanrı resimleri, festivaller zamanında kullanılırdı. Altın mavnalarla denizde karşıdan karşıya geçilir. Karnak, Amon’a tahsis edilmiş, aynı zamanda kaz sürüsünün eviydi.

Doğu Geçityolu, Ankhenaten tarafından büyük tapınağı inşa ettirmiş ve yol göstermiştir. Onun ölümünden sonra bu türbe Ankhenaten’in ordusu tarafından yok edilmiştir.

Birinci Tapınak Kapısı – Ana Giriş

Etiyopya Kralları (MÖ 656) tarafından inşa edilen koç başlı sfenkslerin olduğu ve ilk kapıya götüren caddedir. Orijinal olarak 3 cadde vardır. Bunlardan biri Luxor Tapınağı’nın insan başlı sfenksli caddesiyle birlikte yukarı çıkıp birleşir ve 2 mil uzunluktadır.

Koç başlı sfenksler Tanrı Amon’un bir sembolüdür. Bunlar firavunlar tarafından korunur. Bu da sfenkslerin ön iki ayak pençesi arasında tanrının resmi görünmektedir.

Taharka Köşkü

Libyalı firavunlar (MÖ 935-730) , Bubastites’in mahkemesini inşa ettiler. Resimdeki sütun Taharka Köşkü’nün bir parçasıdır ve ilahi sesleriyle korunur.(Sağdaki resim..>)

İkinci Tapınak Kapısı

İkinci Kapı, Seti I ve oğlu Ramses II (MÖ 1294-1213) tarafından inşa edilmiştir. Çok büyük hipostil duvarların içinden bir yolla ulaşılır.

Khonsu Tapınağı

Ay Tanrısı Khonsu (Amon ve Mut’un oğlu)’nun Tapınağı genelde insan başlı hilal ve disk giymiş bir figür olarak görünür. Ramses III tarafında inşa edilmiştir.

Kutsal Göl

129x77 metredir. Törensel durumlarda kullanılır. Etrafı ambarlarla çevrilidir. Deniz kuşları içinde bir kuş evi vardır.

Dünyada bugüne kadar inşa edilmiş en büyük ve en dikkate değer dini kompleks olan Amon Tapınağı,modern Luxor kenti yakınlarında ki Karnak mevkiindedir.Tapınak.Amon rahiplerinin "Cennetin en büyüğü,Dunyanin en eskisi"diyerek her gün ilahiler okudukları,Tanrı Amon inancının merkezi (Nesut-Towi,anlamı 2 kentin Tahtı)olan Teb Kentinde tarihi bilinmeyen çok eski bir yapı ile başlamiş,orta ve yeni krallık dönemlerinde yapılan eklemelerle eski Mısır'ın büyük kompleksine dönüşmüştür.

300 donum alana yayılmış olan kompleksin,güney yönündeki 8 hektarlık alanda,yüzey araştırmaları ve kazı calışmaları sürdürülmektedir. XI.Hanedan döneminde baslatılan,XVIII. ve XX. hanedanlar döneminde tamamlanan büyük boyutlu yapıların çekirdeği Amon Tapınağına iki yanından koç başlı Sfenkslerin bulunduğu caddeden girilir. Üzerinde yazıt ve desen bulunmayan 113m genişliğinde ve 15m kalınlığındaki büyük 1.pilondan sonra yüksek duvar ve sütunlarla çevrilmiş sağlı sollu koç başlıklı Sfenkslerin sıralandığı büyük salona gelinir.Sol yanda II.Seti tapınağı Amon,MutKhons Tanrıları için üç küçük sapel ve sağda üç yani Osiris sütunları ile çevrili avlusu bulunan III.Ramses Tapınağı yer alır.Ortada 25.Hanedanın Habeş kökenli Firavunlarından Tharka'ya ait köşkün 21.m yüksekliğindeki papirüs başlıklı 10 sütundan birisi ile Amon bas rahiplerinden XXI.hanedan Firavunu Smendes e ait büyük heykel bulunur.Avluya bitişik olan ve XVIII. hanedan firavunlarından Horemhab'in inşa ettirdiği 2.pilon duvarından geçilerek büyük Hipostil hole girilir.Buranın yapımını III.Amenhotep başlanmıs,I.Seti devam ettirmiş ve II.Ramses tamamlatmıştır.6 dönümlük alana yayılmıs 15 ve 23m yükseklikte 134 sütunun oluşturduğu büyük Hipostil holden yukarı baktığımızda,sütunları birbirleri üzerine eğilip sallanarak,gökyüzüne ulaşmaya çalışan ağaçlara benzetirsiniz.

3.pilon III.Amenhotep,4.pilon I.Tutmosis tarafından yaptırılmıştır. 4.pilon önünde I ve III.Tutmosis'e ait dikili taslardan 1.ayakta(yükseklik 28m. ağırlık 143 ton)diğerinin parçalarıysa avluda yatmaktadır.Buradan itibaren Tanri Amon'a ait kutsal dar ve küçük mekanlar,girişteki ana aksın devamında ard arda dizilirken,sağ tarafta güney yönündeki aksta III.Tutmosis ve Hatshepsut'un yaptırdığı pilonlar ve anıtsal heykeller ile kutsal göl ve nilometre yer alır.4.pilonun arkasından III.Tutmosis in yaptırdığı 14 sütunlu küçük hipostil hol ve Kraliçe Hatshepsut'a 2 dikili taştan birisi durmaktadır.(29.56m 200 ton ağırlığında). 5.pilon I.Tutmosis, 6.pilon ise II.Tutmosis tarafından yaptırılmış.Tapınağın sonunda bulunan en ilginç bölüm, III.Tutmosis'in yaptırdığı büyük festival tapınağıdır. Botanik ve hayvanat bahçesi olarak bilinen bu bölümde,firavunun Suriye seferinden dönerken getirdiği hayvan bitkilere ait çok güzel kabartmalar işlenmiştir.Tamami kesme tastan inşa edilen Amon kompleksinde,2000 yıl boyunca çeşitli firavunlar tarafından eklemeler yapılmıştır.Beraberinde pek cok yazıt ve tasvirlerin islenmesi bu kompleksi ayni zamanda dünyanın en büyük ve en eski arşivlerinden biri haline getirmiştir.